گور بابای خدمت. خدمت به کشور اولویت چندمِ حضور یا مهاجرت یک نخبه از بعد فردی است. دولتِ سیاست گذار البته که در حالتی عام (mass) باید که نخبگانش را برای خدمتشان برای کشور نگه دارد. اما این اصلا و ابدا ایده آل یک سیاسگذار نباید باشد که نخبگانش کل عمرشان را بمانند داخل کشور و بیرون نروند. نه برای تحصیل نه برای ماندنِ بعد از تحصیل. برای خود نخبه نیز؛ آنچه ماندن و رفتن را از هم متمایز می کند نه کشور محل تحصیلش است، نه کشور بعد از تحصیلش و نه خدمتش حین این دو دوره.
دوم نحسِ خرداد است. از 8 صبح تا 5 بعد از ظهر آزمایشگاه تک جلسه ای داری. ماه مبارک رمضان است. 2 نفر از تهیه غذا سفارش داده اند آمده جلوی دانشگاه. کسی مطلع نیست. من هم مطلع نیستم. قرار نیست کسی هم مطلع شود. شاید برای افطارشان گرفته اند. شاید بیمارند. شاید مسیحی اند. و اگر هیچ کدام از اینها نیستند خدا ببخشدشان. یکیشان رفته غذا را یواشکی گرفته. پنجشنبه است و دانشگاه تعطیل. فقط ما آزمایشگاه داریم. مدیر اجرایی دانشکده که بیکار است نشسته پشت دوربین مدار بسته. جوانک را غذا به دست می بیند. غذا به دست و نه غذا به دهان. غذا پک شده. بسته بندی کامل. از اتاقش خارج می شود و مچ بی تخلفش را می گیرد. بحث می کنند و میخواهد ببردش حراست. نفر دوم می رود دست جوانک را می گیرد و بی توجه به مدیر اجرایی دانشکده می آوردش آزمایشگاه. غذا هنوز پک است.
یکهو وسط آزمایشگاه می بینیم مدیر اجرایی و یکی از حراستی ها آمده اند جوانک را ببرند. می روم جلو. به حراست، آرام و محترمانه، می گویم شما اجازه ورود به کلاس آموزشی را ندارید. به دروغ می گوید با استادتان هماهنگ کرده ایم. نکرده اند. کرده باشند هم اجازه ندارند. یکی همکلاسی ها میرود استاد را صدا می زند. استاد هر دو شان را (متاسفانه با احترام) بیرون می کند. حراست بیرون می ایستد و مدیر اجرایی می آید سربخت نفر دوم و با تهدید اسمش را می پرسد. شماره دانشجویی اش را که می پرسد کاسه صبرم لبریز می شود. کاسه ی صبر نیست، کاسه ترس است اگر لبریز نشود. کاسه ظلم دیدن و دم نزدن است لامصب. حیف که دیر لبریز می شود. با داد و بی داد بیرونش می کنم لکه ننگِ نهی از منکر را. داد میزنم که «شما مرجع گرفتن شماره دانشجویی نیستی» چه بی خودم که در چنین شرایط به جای «تو»، «شما» خطابش می کنم. داد میزند به «شما مربوط نیست» داد میزنم به خودت مربوط نیست... می بیند هوا پس است گورش را گم میکند. موقع رفتنش بی اختیار داد می زنم «اسمم هم محمد رنجبره برو پیگیری کن».
فردایش متن شکایت از او را تنظیم میکنیم و تحویل هیچ جایی نمیدهیم.
20 خرداد است. سلماسم. از کمیته انضباطی زنگ می زنند و می گویند حضور به هم رسان! هر چه اصرار می کنم به شکایت چه کسی نمی گویند. قرار است 5 روز بعد بروم تهران! زنگ می زنم به جوانک و نفر دوم بهشان زنگی زده نشده! پرونده هرچه باشد پرونده ی آن قضیه نیست لابد. اگر می بود به آن دو هم زنگ میزدند. وسط تکبرت زنگ میزنند و می گویند فلان روز فلان محل بررسی تخلفات باش. و نمیگویند بابت کدام تخلفت. همه تخلفاتت جلوی چشم رژه می روند... به راستی چرا هر شب خود حسابرس خود نیستی و سال تا سال باید چنین اتفاقی بیفتد تا خودت را وارسی کنی؟ 5 روز قلبم با ضربان دو برابر می زند. زندگی ام را زیر و رو میکنم تا بفهمم برای چه می تواند باشد. درس هم نمیخوانم. لابد به خاطر اعتراض به 3 استاد به خاطر بی مسئولیتی شان برایم مشکل تراشیده اند. مگر نمیگویند آن را که حساب پاک است؟ پس چرا اینقدر اضطراب؟ اضطرابم از مجازات نیست. از شرمنده شدنم از ساحت مسئولیتی است که در بسیج به عهده گرفته ام؛ وگرنه آیین نامه ها را از حفظم و خوب میدانم که اولین حضور در کمیته انضباطی تقریبا مجازاتی ندارد. جمعه صبح که می رسم تهران خوابگاه خوابم می برد. یکی از آن 3 استاد را خواب می بینم و می پرسم شما از من شکایت کرده اید؟ شبِ منتهی به صبح شنبه هم خواب یک مار بزرگ را می بینم که به سویم حمله می کند و با بیل روی سرش می کوبم و می کشمش. اصلا عادت ندارم خواب ببینم.
شنبه بلافاصله بعد از امتحان می روم کمیته. به خاطر همان مسئله ی آزمایشگاه است. به خاطر تنها کار خوبت در زندگی می خواهند انضباطی ات کنند. دفاعیاتم را می نویسم و کمی با یک آدم بیخود که از من بیشتر به حقانیتم معتقد است دهن به دهن می شوم و می آیم بیرون. عمداً به زعم خودش حرف های خلاف واقع می گوید تا دانشجو پررو نشود. غلط اضافی می کند. «وقتی تخلف دیدم نباید برخورد می کردم باید صرفا تخلف مدیر اجرایی را گزارش می کردم.» چرت می گوید. من حسرت این را دارم که چرا وسط آزمایشگاه کتکش نزدم. چه رسد به اینکه همان یکی دو جمله را هم نمیگفتم.
متن تنظیم شده و تحویل هیج جای نشده ی شکایتمان را تحویل می دهیم. با بیست و چند امضا. می دانیم به جایی نمی رسد. دانشگاه مهد سینه خیز بردن دادخواهی هاست. دادخواست ها را آنقدر کف زمین میکشند تا یا خواهان از پا دربیاید یا دادخواست پاره شود. با این حال شکایتمان را می کنیم. شکایتمان را می کنیم تا مهدی ظهور کند...
کاش کتکش می زدم... هتاکِ موهنِ مذهبی نمایِ عصبیِ ضدانقلاب را... کاش کتکش می زدم ندانسته توهین کننده به روح الله را... کاش کتکش می زدم موهنِ به شهیدان را...
در دفاعیاتم می نویسم، منِ نوعیِ فعال فرهنگی چقدر بودجه و زمان باید صرف کند تا آثار و زدگی های ناشی از چنین رفتاری را در ذهن سایر دانشجویان بزداید؟
نشد. تقریبا دلیل محکمی برای نرفتن وسط راه سبز شد. بعدا خواهم گفت.
به پیشنهاد خود دکترِ از هاروارد برگشته بهش پیام میدم تا وقت ملاقات تعیین کند تا صحبت کنیم و کارم را شروع کنم. پیام میدهم طوری فروتنانه جواب میدهد که انگار دانشجوی هم دانشکده ام با من صحبت میکند. دوشنبه قرار است زنگ بزنم تا برای سه شنبه یا چهار شنبه زمان ملاقات را نهایی کنیم.
یکهو به سرمان میزند برای اینکه بتوانیم یافته هایمان را در محافل بین الملل ارائه دهیم و خوب انگلیسی صحبت کنیم به سرمان میزند یک تیمی بسازیم هفته ای یک جلسه دور هم بنشینیم و در مورد مسائل تخصصی انگلیسی حرف بزنیم. از تصمیم تا جمع شدن افراد یک روز نمی گذرد. 15 نفر جمع شده اند
